Mehmet Şimşek’in Yeni Vergi Uygulamaları
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi kaçakçılığını önlemek amacıyla çeşitli sektörlerde denetimler gerçekleştiriyor. Son olarak, bakkaldan berbere ve fırına kadar uzanan operasyonlara ek olarak, yapay zeka teknolojisini gayrimenkul alımlarını izlemek için kullanıyor.
Buna göre, Maliye Bakanlığı, tapuda düşük bedel gösterilerek (rayiç bedel) vergi kaçırıldığı tespit edilen işlemleri son beş yıl geriye dönük incelemeye aldı. Bu kapsamda, Mekânsal Veri Analiz Sistemi (MEVA) ile tapu işlemlerindeki tutarsızlıklar mercek altına alınıyor.
Gönüllü Düzeltme Yapmayanlara Katmerli Ceza
Gayrimenkul satışlarında tapuda beyan edilen bedel ile gerçek satış fiyatı arasındaki fark belirlenirse, hem alıcı hem satıcı cezalandırılacak. Uzmanlara göre, vatandaşlar katmerli cezalarla karşılaşabilir ancak gönüllü düzeltme yaparlarsa ceza uygulanmayacak.
Vergi kaçıranlar, düzeltme yaparak ceza ödemekten kurtulabilir. Aksi takdirde, beş yıl öncesine ilişkin eksik ödemeler için vergi aslı, ziyaı cezası ve yaklaşık %53,25 gecikme faizi ile cezalar kesilecek.
Şimşek’in Yapay Zeka Destekli İncelemeleri
Ekonomist Muhammet Bayram, Maliye Bakanlığı’nın kayıt dışılığı azaltmak için başlattığı denetimleri değerlendirdi. Bakanlık, yapay zeka ile rutin kontrolleri uzun süredir yürütüyor ancak son dönemde tapu değerlerindeki farklar artınca son beş yılı kapsayan geriye dönük inceleme başlatıldı.
Özellikle büyükşehirlerde artan konut fiyatları, kayıt dışı ödemeleri belirgin hale getirdi. Bayram, devletin hem alıcıyı hem satıcıyı izlemeye aldığını ve gönüllü düzeltme yapanların cezasız kalacağını belirtti. Örneğin, gerçek satış bedeli 10 milyon TL iken tapuda 2,5 milyon TL gösterilmesi durumunda inceleme yapılıyor.
Düzeltme beyannamesi verenler herhangi bir incelemeye tabi tutulmayacak. Aksi halde, vergi aslı, bir kat vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ödenecek.
Emlakçılar da Denetime Tabi
Bayram, rayiç bedellerin artmasıyla tapu harçlarının yükseldiğini ve yaklaşık 7 milyon işlemin tespit edildiğini açıkladı. Bakanlık, tapu değerleri ile gerçek fiyatlar arasındaki farkları sondaj yöntemiyle belirledi.
Alıcı ve satıcılar harç sorumluluğuna sahipken, emlakçılar da komisyon gelirlerini düşük göstermeleri halinde cezalı vergiyle karşılaşabilir. Komisyon faturalarındaki tutarsızlıklar tespit edilirse, vergi geriye dönük olarak tahsil edilecek. İfade edilenlere göre, izaha davet kapsamında düzeltme yapmak daha avantajlı olabilir.

