Türkiye’de yaklaşık 815 bin basit usul vergi mükellefi bulunuyor. Terzi, bakkal, berber, manav gibi küçük esnafın çoğu bu kapsama giriyor. Şimdiye kadar işçi çalıştırmayan esnafın vergi daireleriyle ilişkileri sınırlıydı. Ancak yürürlüğe girecek yeni düzenlemeyle birlikte bu esnafın önemli bir kısmı artık yılda 20 kez vergi dairesine gitmek zorunda kalacak.
BASİT USULDEN GERÇEK USULE GEÇİŞ
Gazete Oksijen’den Talia Boşnak’ın haberine göre, Türkiye’de yaklaşık 3 milyon gelir vergisi mükellefi bulunuyor ve bunların 815 bini basit usulde vergi ödüyor. Basit usul sisteminde, işçi çalıştırmayan esnafların sadece sınırlı yükümlülükleri vardı. Ancak 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek yeni düzenleme, büyükşehirlerde nüfusu 30 bini aşan ilçelerde faaliyet gösteren bazı meslek gruplarını gerçek usule geçiriyor.
KİMLER GERÇEK USULE GEÇECEK?
- Her türlü emtia imalatı yapanlar
- Mal alım satımıyla uğraşanlar
- İnşaat sektöründe faaliyet gösterenler
- Motorlu araç bakım ve onarımı yapanlar
- Lokanta, kafe ve benzeri işletmeler
- Eğlence ve dinlenme yerleri işletenler
- Şehir içi yolcu taşımacılığı yapanlar (taksi, minibüs vb.)
Bu kapsamda kuyumcular, ayakkabı tamircileri, taksiciler ve terziler de dahil olmak üzere yüz binlerce esnaf artık vergi dairelerine yılda ortalama 20 ila 28 kez beyanname verecek.
YENİ YÜKÜMLÜLÜKLER NELER?
Basit usulde olan esnafın bugüne kadar defter tutma, geçici vergi veya KDV ödeme zorunluluğu yoktu. Ancak gerçek usule geçişle birlikte bu avantajlar ortadan kalkacak. Yanında çalışanı olmayan bir esnaf, her ay KDV, üç ayda bir muhtasar, yılda üç kez geçici vergi ve yıl sonunda da gelir vergisi beyanında bulunacak. Bu düzenleme yılda 20 beyanname anlamına geliyor. Yanında çalışanı bulunan esnaf ise aylık muhtasar beyanı da vereceği için toplam beyan sayısı 28’e çıkacak.
“DEVLET GELİRLERİ İZLEMEK İSTİYOR”
İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Erol Demirel, düzenlemenin amacının vergi adaletini sağlamak ve kayıt dışılığı azaltmak olduğunu belirtti. Demirel, “Devlet artık tüm mükelleflerin gelirlerini izlemek istiyor. Basit usulden gerçek usule geçen işletmeler, muhasebeci tutmak zorunda kalacak. Muhasebeciler, aylık beyanları düzenleyip gerekli ödemeleri yapacak.” dedi.