Nöbetçi Eczaneler
Kemik Sağlığınızı Korumak İçin Uzmanından Öneriler
Kemik erimesi olarak bilinen osteoporoz, kemik kütlesinin kaybına yol açan ve sık görülen bir kemik hastalığıdır. Bu durum, kemikleri zayıflatarak kırık riskini artırır. Özellikle ileri yaşlarda kalça kırıkları ciddi sağlık riskleri taşıyabilir.
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, kemik sağlığını korumak ve kemik kaybını önlemek için dikkat edilmesi gereken noktaları paylaşıyor.
35 Yaş Sonrası Kemik Kütlesine Dikkat
Kemikler, canlı dokulardan oluşur ve sürekli kendini yeniler. 30 yaşına kadar vücut, kaybettiğinden daha fazla kemik üretir. Ancak 35 yaşından itibaren yıkım, yapımdan fazla olur ve kemik kütlesinde azalma başlar. Osteoporoz hastalığında bu kayıp daha hızlı gerçekleşir.
Yaşam Süresi ve Osteoporoz İlişkisi
Prof. Dr. Erk, osteoporozun yaşla birlikte daha sık görüldüğünü belirtiyor. Obezite, diyabet ve metabolik sendrom gibi kronik sorunlarla bağlantılı olan bu hastalık, yaşam tarzından etkilenir. Tıpkı diyabette olduğu gibi, yaşam şekli osteoporozun seyrinde büyük rol oynar.
Osteoporozun En Çok Görüldüğü Bölgeler
Kadınlarda 45, erkeklerde 75 yaş sonrasında osteoporoza bağlı kırıklar artış gösterir. Bu kırıklar genellikle omurga, kalça ve el bileklerinde oluşur.
Kemik Sağlığınızı Test Edin
Prof. Dr. Erk, bireylerin bazı kriterlere dikkat ederek risk durumlarını değerlendirebileceklerini söylüyor:
- Genetik Faktör: Ailede osteoporoz varsa, risk %60-80 oranında artar. Özellikle annede kalça kırığı geçmişi varsa, risk iki kat yükselir.
- Hareketsizlik: Düşük fiziksel aktivite, kemik kütlesini azaltır.
- Hormon Eksikliği: Kadınlarda menopoz, erkeklerde ileri yaş hormon düşüklüğü osteoporoz riskini artırır.
- Sağlıksız Beslenme: D vitamini ve kalsiyum eksikliği, aşırı kafein, tuz, rafine şeker ve fazla A vitamini alımı kemik kaybını hızlandırır.
- İlaç Kullanımı: Kortizon, tiroid ve epilepsi ilaçlarının uzun süreli kullanımı kemikleri zayıflatabilir.
- Kronik Hastalıklar: Diyabet, tiroid ve karaciğer hastalıkları osteoporoz riskini artırır.
Diyet ve Yaşam Tarzı Etkisi
- Sigara Kullanımı: Sigara, kalsiyum emilimini azaltır ve yeni kemik oluşumunu engeller.
- Alkol Tüketimi: Aşırı alkol kullanımı kemik kaybına neden olur.
- Aşırı Zayıflık: Düşük vücut kütlesi, kemik yoğunluğunun da düşük olmasına yol açar.
- Sık Diyet Değişiklikleri: Devamlı kilo değişimi kas ve kemik yoğunluğu kaybına yol açabilir.
Farkındalık ve Erken Tanı
Birçok kişi, osteoporozun farkına kemik kırığı yaşadığında varır. Erken tanı ile kırıkların önlenebileceğini belirten Prof. Dr. Erk, düzenli olarak kemik yoğunluğu ölçümü yaptırılmasını öneriyor.
Kalsiyum Dengesi Nasıl Sağlanır?
İnce bağırsak, kemik dokusu ve böbrekler arasındaki denge kemik sağlığı için kritik öneme sahiptir. D vitamini, kalsiyum, fosfor ve magnezyum emiliminde rol oynar. Eğer alınan kalsiyum miktarı atılandan azsa, vücut kemiklerden kalsiyum çekmeye başlar ve osteoporoz gelişir.
Protein ve D Vitamini Önemi
Protein, kemik dokusunun temel yapı taşlarındandır. Yumurta, mercimek, beyaz et, yağsız kırmızı et ve süt ürünleri düzenli olarak tüketilmelidir. Ayrıca D vitamini, kemik sağlığını korumak için olmazsa olmazdır. Güneş ışınları en doğal D vitamini kaynağıdır. Yaz aylarında yeterli güneşlenme, kışın ise doktor kontrolünde takviye alınması önerilir.